Focused Assesment Sonography in Trauma, czyli protokół FAST jest szybkim badaniem wykonywanym u osób po urazach, umożliwiającym wykrycie ewentualnych obrażeń wewnętrznych. Duże znaczenie ma w nim badanie USG – ponieważ to dzięki niemu możliwe jest wykrycie wolnego płynu między narządami, co może doprowadzić do wstrząsu krwotocznego. Jak przebiega badanie FAST?

Protokół FAST

Obrażenia wewnętrzne są szczególnie niebezpieczne dla poszkodowanych. Krwotoków nie widać z zewnątrz, a jednocześnie dla kluczowych narządów dociera zbyt mało tlenu – co może doprowadzić do wstrząsu krwotocznego spowodowanego znaczną utratą krwi. Dlatego tak ważna jest szybka reakcja, która umożliwi opanowanie krwotoku, np. poprzez podjęcie decyzji o natychmiastowej operacji chirurgicznej. W protokole FAST niezbędnym narzędziem jest aparat ultrasonograficzny, dzięki któremu natychmiastowo można stwierdzić obecność wolnego płynu w jamach ciała lub worku osierdziowym, wydostającego się z uszkodzonego naczynia lub miąższu narządu.

Głowicę przykłada się w określonych miejscach ciała – w badaniu USG ciecz widoczna jest jako ciemniejszy obszar. Jeśli jest zamknięta w naczyniu, widać wyraźnie ściany tych struktur. Wolna ciecz jest natomiast nieregularna, niesymetryczna i bez wyraźnych konturów. Nie zawsze musi to być krew: w jamie brzusznej może to być również mocz z pękniętego pęcherza moczowego lub inna ciecz. Jednak każdorazowo taki stan może doprowadzić do zatrzymania krążenia, dlatego niezbędne jest podjęcie natychmiastowych działań.

Postępowanie w protokole FAST

Kluczowe znaczenie w protokole FAST ma aparat ultrasonograficzny. To dzięki badaniu USG możliwe jest stwierdzenie obecności krwi albo innych płynów w jamach ciała lub worku osierdziowym. Badanie poszkodowanych w każdych warunkach jest możliwe m.in. dzięki ultrasonografom przenośnym, dostępnym w ofercie GEMED – autoryzowanego dystrybutora aparatów USG marki SAMSUNG. Kompaktowy system ultrasonograficzny zapewnia doskonałą skuteczność kliniczną w każdym miejscu i czasie, również poza szpitalem lub gabinetem.

W badaniu wykorzystuje się głowicę convex lub sektorową. Badaniu podlegają cztery okolice, w których najczęściej podczas urazów gromadzi się krew: worek osierdziowy, zachyłek wątrobowo-nerkowy, zachyłek śledzionowo-nerkowy i uwypuklenie otrzewnej (u mężczyzn między odbytnicą a pęcherzem moczowym, u kobiet pomiędzy odbytnicą i tylną ścianą macicy). Jakikolwiek płyn w badanych obszarach oznacza wynik dodatni, a więc konieczność wykonania określonych procedur medycznych.