Badanie przewodnictwa mięśniowego (EMG) oraz badanie przewodnictwa nerwowego (ENG) znajdują zastosowanie w diagnostyce wielu chorób nerwowo-mięśniowych, m.in. o podłożu neurologicznym, ortopedycznym oraz reumatologicznym. Wskazań do ich wykonywania jest naprawdę wiele.

Badanie EMG (elektromiografia, badanie przewodnictwa mięśniowego) oraz badanie ENG (elektroneurografia, badanie przewodnictwa nerwowego) to badania, dzięki którym rozpoznawane są rozmaite choroby mięśniowe i choroby neurologiczne u dorosłych oraz u dzieci. W zależności od indywidualnych wskazań może zostać wykonane badanie przewodnictwa nerwowego ręki, badanie przewodnictwa nerwowego kończyn dolnych, jak również badanie EMG pojedynczego mięśnia lub grup mięśni. Wszystkie one dostarczają istotnych z punktu widzenia diagnostycznego informacji dotyczących stanu czynnościowego mięśni oraz nerwów. Zarówno badanie EMG, jak i badanie ENG najczęściej zlecają specjaliści neurologii, ortopedii oraz reumatolodzy.

Badanie EMG – na czym polega, wskazania, przebieg

Elektromiografia pozwala na zbadanie czynności elektrofizjologicznej pojedynczych mięśni lub grup mięśniowych, stwierdzenie zaburzenia tej czynności, stopnia jego zaawansowania oraz dynamiki zmian. Potencjały elektryczne mięśni badane podczas EMG rejestruje się przy pomocy elektrod. W przypadku elektromiografii elementarnej (ocenia pojedynczą jednostkę ruchową) są to elektrody igłowe wbijane delikatnie w mięsień, zaś w przypadku elektromiografii globalnej (ocenia wszystkie grupy mięśniowe kończyny) – elektrody przyczepiane do powierzchni skóry. Badany mięsień początkowo jest w spoczynku, później w niewielkim skurczu, a na koniec – w ruchu.

Wśród wskazań do wykonania badania EMG znajdują się:

  • osłabienie siły pojedynczych mięśni lub grup mięśniowych,
  • podejrzenie zespołu cieśni nadgarstka i zespołu cieśni kanału stępu,
  • diagnostyka zespołów korzeniowo-szyjnych i lędźwiowo-krzyżowych,
  • rozpoznanie niedowładów mięśniowych,
  • podejrzenie dystrofii mięśniowej,
  • diagnostyka rdzeniowego zaniku mięśni.

Przeciwwskazania do wykonania EMG to wszczepiony rozrusznik serca oraz metalowe elementy w badanej części ciała.

Badanie ENG – na czym polega, wskazania, przebieg

Badanie przewodnictwa nerwowego (czyli ENG lub elektroneurografia) może być badaniem wykonywanym oddzielnie lub jako uzupełnienie EMG. Pozwala ono ocenić pobudliwość oraz szybkość przewodzenia ruchowych i czuciowych włókien nerwowych. Na podstawie wyników ENG można stwierdzić ubytki w czynnych włóknach nerwowych lub odchylenia w szybkości ich przewodzenia. Pomiaru dokonuje się zwykle za pomocą elektrod powierzchniowych: stymulacyjnej i odbiorczej.

Badanie ENG wykonuje się m.in. w przypadku:

  • występowania u pacjenta objawów uszkodzenia nerwów obwodowych,
  • diagnostyki i leczenia polineuropatii,
  • występowania zaburzeń przewodnictwa nerwowego,
  • podejrzenia i leczenia miastenii,
  • kontroli po obwodowym uszkodzenia nerwów.

Przeciwwskazania bezwzględne do wykonywania badania są takie same jak w przypadku EMG.

Badanie EMG i badanie ENG – jak się przygotować?

Badania przewodnictwa nerwowego i mięśniowego nie wymagają specjalnych przygotowań. Mogą być wykonywane o dowolnej porze dnia, nie trzeba się na nie zgłaszać na czczo. W dniu badania należy jedynie zrezygnować z używania kremów czy balsamów w miejscu badania oraz założyć wygodne ubranie, umożliwiające komfortowe odsłonięcie konkretnej partii ciała. Zgłaszając się do pracowni ENG/EMG, należy mieć ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną. Trzeba też poinformować personel o przyjmowanych lekach, szczególnie przeciwkrzepliwych oraz wydłużających czas krwawienia. Całe badanie trwa kilkanaście minut.